De laatste korte keten-routes op onze agenda zijn die van Belsele en Sinaai. We hamsteren aardbeien, verse chocomousse en duurzaam gekweekt varken- en rundvlees. De zomer kondigt zich aan met overvloedig veel zon, en het vooruitzicht om ook de komende maanden regelmatig op de fiets te springen en verse producten uit de buurt te kopen, stemt ons vrolijk.
Stop 1: Aardbeien Koen Meul, Arnhoudstraat 63 in Belsele
De aardbeienautomaat aan het begin van het erf is een goedgekend geheim bij Waaslanders met een voorliefde voor groot, sappig fruit. Een klein rijtje auto’s staat langs de berm geparkeerd. De bestuurders rijden allemaal weg met meerdere overvloedig gevulde bakjes. “We hebben een nieuwe soort aardbei: groot, zoet en met een perfecte ronde vorm”, vertelt Koen. “Het is duidelijk dat mensen de weg naar de lokale teler gevonden hebben. Nu ze weten hoe lokaal smaakt, komen ze terug. Ben ik zeker van!”
(Tekst gaat verder onder de foto)
Koen startte zijn bedrijf in 1992. Toen was het nog een gemengd bedrijf, met sla en tomaten, maar een specialisatie drong zich op. “In 2014 volgde een tweede kentering. De hagelstorm vernietigde mijn aardbeienserres, wat me deed besluiten om een buitensysteem met vollegrondteelt op poten te zetten.” De plantjes staan nu op verhoogde goten, met plastic zeilen erboven die nog stukjes van de lucht laten zien. “We gebruiken enkel plantjes met 100% wortels. Die beginnen meteen te groeien zodra je ze in de grond steekt. We bewaren ze in de diepvries bij min twee graden om hun kunstmatige winter te verlengen. De dag nadien staan ze te blinken in de zomerzon. Die temperatuurshock kunnen ze opvangen dankzij hun wortels.”
Nu de lentezon al hard steekt, groeien de aardbeien bijna zienderogen. “Hoe warmer, hoe sneller ze groeien. Maar warmte heeft geen invloed op de smaak. Mocht het een miezerige lente zijn, is mijn voorraad kleiner zijn, maar zijn ze nog altijd van excellente smaak.”
(Tekst gaat verder onder de foto)
Stop 2: ’t Hoeveke, Arnhoudstraat 65 in Belsele
Tien meter verderop staan geduldige klanten van groenten- en fruitkraam ’t Hoeveke aan te schuiven op de oprit. “Tot net voor de coronacrisis waren we te vinden op vier verschillende markten, maar ondertussen hebben we besloten om die wekelijkse markten op te geven en ons alleen nog te focussen op ons kraam, hier op het erf”, klinkt het enthousiast. “De markt doen is heel veeleisend, vooral dat vroeg opstaan, zo rond 4 uur ’s nachts, hakt er stevig in. Onze dochters hielpen altijd graag mee, maar nu onze oudste gaat trouwen en aan kindjes wil beginnen, is dat werkritme niet langer haalbaar. Sinds het begin van de quarantaine merken we dat mensen ons veel vlotter vinden. We gokken dat ze ons ook in coronavrije tijden zullen blijven opzoeken. Het grote voordeel is dat we nu gewoon op onze eigen hof kunnen blijven en over de middag snel iets in onze eigen keuken kunnen eten.”
Ondertussen kijkt de familie voorzichtig uit naar de trouw van de oudste dochter. “Normaal gezin zou ze trouwen op 29 augustus, met een traditioneel feest voor de wet en de kerk, een suite en 200 gasten. Het ziet ernaar uit dat alleen een heel magere versie van dat droomfeest mogelijk is. Uitstellen is nog altijd een optie.”
Proef zeker de pudding en rijstpap. Gemaakt van nog warme melk, rechtstreeks getapt van de koeltank.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Stop 3: Sinaais Hoevevlees, Cadzandstraat 14 in Sinaai
Via de fietswegel langs het spoor zetten we onze weg verder naar de Cadzandstraat. Ter hoogte van Belsele steken we het spoor over en rijden we verder naar het stiltegebied. Te midden van pittoreske veldwegels ligt Sinaais Hoevevlees. Ann doet de poort open en de hond des huizes maakt zijn aanwezigheid kenbaar met luid geblaf. “Ons landbouwbedrijf bestaat al 25 jaar en in die kwarteeuw zijn we sterk geëvolueerd”, vertelt Ann. “We waren al lang zoekende naar een andere manier van boeren. Omdat we een heel andere, unieke weg binnen de landbouw wilden opgaan, besloten we om exclusieve koeienrassen te kweken. We besloten te gaan voor Hereford-koeien, bruine dieren met een gemoedelijk karakter en een witte streep op hun kop, en voor een Angus-kudde. Die zijn wat pittiger van aard.”
Die exclusieve rassen waren trouwens niet zo makkelijk te vinden. De familie liet hen overkomen van Ierland, Nederland en Tsjechië. “Maar ze zijn het waard. Hun vlees heeft een bijzondere smaak, voornamelijk te danken aan de voederwijze. Ze eten enkel gras en lopen zomer en winter buiten. De meeste koeien worden zowat fulltime op stal gezet en zien geen weide meer, maar voor onze dieren willen we een goed leven. Koeien moeten kunnen grazen. Ze groeien op een natuurlijke manier en op eigen kracht. De dieren worden bovendien pas geslacht wanneer ze volledig verkocht zijn. Zo gaan we voedselverspilling tegen.”
Wie wil proeven van fijn vlees van een uitzonderlijke kwaliteit kan online vacuüm verpakte vleespakketten van vijf of tien kilo bestellen. In de winkel kan je ook aparte stukken bestellen. “Het vlees van een Angus-koe is nog iets fijner dan van een Hereford. Restaurants zetten het graag op de menukaart. Dunne vetlijntjes door het vlees geven het een heerlijke smaak. Meer dan een draai van de peper- en zoutmolen heb je niet nodig.”
Stop 4: De Lindehoeve, Gentstraat 54 in Belsele
Finale stop op onze korte keten-route in groot Sint-Niklaas is de Lindehoeve, een familiebedrijf van de vijfde generatie dat zich zo veel mogelijk loskoppelt van de traditionele agrocultuur en inzet op kleinschalige varkensteelt. Het bedrijf hangt niet af van fossiele brandstoffen – ze produceren hun eigen elektriciteit – en net buiten de poort zorgen ecologische bufferstroken en een bloemenweide voor een duurzame omkadering. Maar ook hun varkens brengen ze groot met respect voor natuur en dier.
“Passie en liefde voor het vak heeft altijd centraal gestaan, maar in 2017 zijn we nog een stapje verder gegaan en kozen we resoluut voor een volledige omschakeling naar bio”, vertelt Tom. “We besloten minder varkens te kweken zodat ze maximale zorg, tijd en ruimte krijgen.”
De varkens leven in open stallen, met een vrije toegang naar buiten. “De grote klapdeur voor de zeug heeft een klein luikje juist op het formaat van de kleinste biggen. Zo kan de deur nooit open blijven staan en blijft het binnen lekker warm. In de zomer, afkoelend in hun modderpoel, zien we de varkens zoals ze echt zijn, als echte moddervarkens. De bewegingsvrijheid zorgt ervoor dat de varkens een uitstekende smaak/vet verhouding hebben en het vlees echt tot zijn recht komt.” De dieren eten enkel biologisch geteelde voeding zoals tarwe, gerst, haver en erwten.
En die duurzame manier van werken wordt ook doorgetrokken nadat de varkens de boerderij verlaten. “We kozen ervoor om samen te werken met een klein slachthuis in de buurt, op amper 15 kilometer van ons erf. We kunnen de varkens zelf vervoeren zodat ze minder stress ervaren, en ook in het slachthuis zelf worden ze op diervriendelijke manier behandeld.”
Online kan je vleespakketten bestellen: van een noothammetje met een zacht rokerige smaak tot rilette of coppa, gezouten schouder die enkele maanden werd gedroogd: een ware delicatesse. Om voedselverspilling tegen te gaan, werkt Tom enkel op bestelling.